Το τυφέκιο μάχης Heckler & Koch G36 Γερμανικής κατασκευής σήμερα χρησιμοποιείται από Ένοπλες Δυνάμεις και Σώματα Ασφαλείας πολλών χωρών, ανάμεσα τους, δοκιμαστικά, και η Ελλάδα. Στο παρόν άρθρο θα κάνουμε μία εισαγωγή στα χαρακτηριστικά και τη χρήση του.
Σύντομη Ιστορία
Η Γερμανική εταιρία Heckler & Koch από τις αρχές κιόλας της δεκαετίας του 1990 είδε την ανάγκη για ένα εξελιγμένο μοντέλο του κλασικού πλέον G3 (για το οποίο μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα εδώ). Έπειτα από 5 χρόνια σχεδιασμού (1990-1995) και δύο χρόνια δοκιμών (1995-1997) το G36 ανακοινώθηκε επισήμως. Το όπλο υιοθέτησε το μικρότερο αλλά και αποτελεσματικότερο διαμέτρημα 5.56x45mm NATO (σχετικό άρθρο εδώ) αλλά και ένα εντελώς νέο και πρωτοποριακό σχεδιασμό που καλύπτει όλα τα κενά των έως τότε τυφεκίων μάχης της H&K. Σήμερα το G36 είναι το βασικό τυφέκιο μάχης σε πάνω από 30 χώρες με πρώτη την Ισπανία (Ιούλιος 1998) η οποία αντικατέστησε όλα τα CETME Model L που διέθετε με H&K G36 στις Ένοπλες Δυνάμεις της.
Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Χώρα Προέλευσης : Γερμανία
Χώρα Κατασκευής : Γερμανία
Όνομα Μοντέλου : G36
Τύπος Όπλου : Τυφέκιο Μάχης
Διαμέτρημα : 5.56x45mm NATO
Σχεδιαστής : Heckler & Koch
Βάρος : 2.82-3.83 κιλά (ανάλογα το μοντέλο)
Μήκος : 99.9/75.8 εκατοστά (ανοικτό/κλειστό κοντάκιο)
Δραστικό Βεληνεκές : 800 μέτρα
Ταχύτητα Εξόδου : 850 μέτρα/δευτερόλεπτο
Ταχυβολία : 750 σφαίρες/λεπτό
Χωρητικότητα : 30 ή 100 σφαίρες
Διαφορετικοί Τύποι
Όπως και τα περισσότερα τυφέκια μάχης έτσι και το G36 έχει αρκετά διαφορετικά μοντέλα. Τα πιο γνωστά από αυτά είναι τα ακόλουθα.
- G36A2
Το συγκεκριμένο είναι ένα μοντέλο με ειδικές προδιαγραφές σύμφωνα με το Γερμανικό στρατό. Συγκεκριμένα το όπλο διαθέτει διαφορετικό αποσπώμενο κοντάκιο που ταιριάζει στο γιλέκο μάχης των Γερμανών στρατιωτών, χειροφυλακτήρα από αλουμίνιο με ράγες προσάρτησης εξοπλισμού Picatinny, σκοπευτικό ερυθρής ακίδας Zeiss RSA με μηχανισμό γρήγορης απελευθέρωσης και σύστημα λέϊζερ LLM01 της εταιρίας Oerlikon Contraves στο κάτω μέρος του χειροφυλακτήρα. - MG36
Τα αρχικά του είναι από τη Γερμανική λέξη Maschinengewehr (πολυβόλο) και διαφέρει από το βασικό μοντέλο διότι διαθέτει γεμιστήρα 100 σφαιρών αλλά και ειδικά κατασκευασμένη κάννη ώστε να προσφέρει μεγάλη αντοχή σε υψηλές θερμοκρασίες. Λόγω αυτού, το βάρος του είναι κατά ένα κιλό μεγαλύτερο από το απλό μοντέλο. - G36K
Το K στο όνομα του προέρχεται από τη Γερμανική λέξη «Kurz» (κοντό) καθώς έχει κοντύτερη κάννη και χειροφυλακτήρα. Στο κάτω μέρος του ο χειροφυλακτήρας διαθέτει ράγες προσάρτησης εξαρτημάτων και το όπλο χρησιμοποιείται από συγκεκριμένες ειδικές μονάδες των Γερμανικών Ενόπλων Δυνάμεων. Το μοντέλο αυτό εξάγεται διεθνώς με όνομα μοντέλου G36KV. - G36C
Το G36C είναι μία βελτιωμένη έκδοση του G36K, το γράμμα C είναι από την Αγγλική λέξη Compact. Το τυφέκιο αυτό έχει ακόμα μικρότερη κάννη και διαφορετική φλογοκρύπτη. Ο χειροφυλακτήρας είναι ακόμα μικρότερος επίσης με ράγες Picatinny (MIL-STD-1913). Τέλος, το σκοπευτικό σύστημα μεταφέρθηκε πάνω στις ράγες και έτσι δεν είναι ενσωματωμένο πάνω στο σώμα του τυφεκίου. - G36V
Ίσως το πιο γνωστό μοντέλο, το γράμμα V είναι από τη Γερμανική λέξη Variante και εξάγεται ως G36E (όπου το γράμμα E προέρχεται από την Αγγλική λέξη Export). Οι μόνες διαφορές από το αρχικό μοντέλο είναι η βάση ξιφολόγχης με προδιαγραφές NATO και η χρήση σκοπευτικού με διόπτρα μεγένθυνσης 1.5x ή 3x.
Αρχές Λειτουργίας
Το τυφέκιο μάχης G36 λειτουργεί με πίεση αερίων και χρήση επανατατικού ελατηρίου. Η παρακάτω εικόνα δίνει μία καλύτερη ιδέα των βασικών αρχών λειτουργίας του.
Ουσιαστικά, όταν η σφαίρα πυροδοτηθεί ωθείται εκτός του όπλου από τη ραβδωτή κάννη χάρη στη πίεση των αερίων. Λίγο πρίν την έξοδο της υπάρχει ένας θάλαμος που οδηγεί τα αέρια πίσω προς το μηχανισμό του κλείστρου μέσω ενός εμβόλου. Αυτό αναγκάζει το μηχανισμό του κλείστρου να οπισθοδρομίσει. Με τη σειρά του το επανατατικό ελατήριο επαναφέρει το μηχανισμό κλείστρου στην αρχική του θέση οδηγώντας την επόμενη σφαίρα από το γεμιστήρα στη θαλάμη και ταυτόχρονα οπλίζοντας το μηχανισμό της σκανδάλης.
Γνωρίζοντας αυτά, πάμε να δούμε τα βασικά σημεία χειρισμού του τυφεκίου μάχης G36. Ξεκινώντας από την αριστερή πλευρά, σύμφωνα με το εγχειρίδιο οπλουργού έχουμε τα ακόλουθα.
- Φλογοκρύπτη
- Κάννη
- Ασφάλεια ξιφολόγχης/βάση εκτοξευτή βομβίδων
- Χειροφυλακτήρας
- Πείρος ασφάλισης (εμπρός)
- Λαβή μεταφοράς με ενσωματωμένα σκοπευτικά
- Μοχλός όπλισης
- Διόπτρα 1.5x ή 3x
- Ασφάλεια αποσπώμενου κοντακίου
- Αποσπώμενο κοντάκι
- Οπές τοποθέτησης πείρων ασφάλισης
- Πείρος ασφάλισης (πίσω)
- Μοχλός πυρός και ασφαλείας
- Μοχλός κλειδώματος κλείστρου
- Πείρος ασφάλισης (κέντρο)
- Έλασμα ασφάλισης αορτήρα
- Βάση τοποθέτησης αορτήρα
Αντίστοιχα, παρατηρώντας το τυφέκιο από τη δεξιά πλευρά βλέπουμε τα παρακάτω επιπρόσθετα σημεία.
Συντήρηση
Όπως σε όλα τα άρθρα αυτής της σειράς σε αυτή τη παράγραφο βλέπουμε τα βασικά βήματα για τη λύση-αρμολόγηση του εκάστοτε όπλου. Καθώς το τυφέκιο μάχης HK G36 έχει σχεδιαστεί για στρατιωτική χρήση, η διαδικασία αυτή δεν απαιτεί κανένα εργαλείο και μπορεί να εκτελεστεί με τα παρακάτω απλά βήματα.
- Αφαιρούμε το γεμιστήρα όπως φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία και βεβαιωνόμαστε ότι το όπλο δεν έχει σφαίρα στη θαλάμη.
- Σε αυτό το σημείο ξεκινάμε τη διαδικασία που έχει ως εξής, αρχικά κλείνουμε το αναδιπλούμενο κοντάκι.
- Στη συνέχεια, αφαιρούμε τον πίσω πείρος ασφάλισης και τον τοποθετούμε στις ειδικές υποδοχές που βρίσκονται στο κοντάκιο.
- Αφαιρούμε και τον κεντρικό πείρο ασφάλισης και αυτό ελευθερώνει το μηχανισμό της σκανδάλης από το τυφέκιο.
- Από το πίσω μέρος του τυφεκίου, πιέζουμε ελαφρά και απελευθερώνουμε το επανατατικό ελατήριο με τον οδηγό του.
- Γυρνάμε το όπλο λίγο προς τα πάνω ώστε να οδηγήσουμε το μηχανισμό του κλείστρου στο πίσω μέρος όπου και το κρατάμε με το χέρι μας.
- Τέλος, αφαιρούμε και τον εμπρός πείρο ασφάλισης που συγκρατεί το χειροφυλακτήρα. Εν συνεχεία μπορούμε να σύρουμε το χειροφυλακτήρα όπως βλέπετε εδώ.
Σε αυτό το σημείο έχουμε κάνει το βασικό λύσιμο του όπλου για συντήρηση και έχουμε τα ακόλουθα εξαρτήματα.
Παρότι στη δεν περιλαμβάνεται στη βασική διαδικασία λύσης-αρμολόγησης, μπορούμε να λύσουμε και το μηχανισμό του κλείστρου.
- Αφαιρούμε τον πείρο ασφάλισης στο πίσω μέρος του μηχανισμού του κλείστρου.
- Γυρνάμε το μηχανισμό του κλείστρου έτσι ώστε να πέσει ο επικρουστήρας που ήταν ασφαλισμένος με τον πείρο που αφαιρέσαμε.
- Αφαιρούμε τον πείρο του κλείστρου.
- Και τέλος, αφαιρούμε το κλείστρο.
Όλα τα παραπάνω και το επανατατικό ελατήριο μπορείτε να τα δείτε καλύτερα στην επόμενη φωτογραφία. Επίσης, εδώ φαίνεται καθαρά στο πάνω μέρος του μηχανισμού του κλείστρου ο μοχλός οπλισμού.
Η διαδικασία αρμολόγησης του όπλου είναι η ίδια ακολουθώντας τα βήματα που περιγράψαμε μόλις με αντίστροφη σειρά. Περαιτέρω λύσιμο πρέπει να πραγματοποιείται μόνο από έμπειρο οπλουργό.
Ρύθμιση Σκοπευτικών
Το τυφέκιο μάχης HK G36 διαθέτει τρία συστήματα σκόπευσης ενσωματωμένα στο όπλο. Το πρώτο είναι το σύστημα στόχαστρου-κλισιοσκόπιου που έχει σχεδόν σε όλα της τα όπλα η Γερμανική εταιρία HK.
Το κλισιοσκόπιο του έχει δύο επιλογές για 100 και 300 μέτρα. Αν η ρύθμιση του έχει γίνει σωστά στην επιλογή των 100 μέτρων, τότε δε χρειάζεται καμία διόρθωση για την μετάβαση στο κλισιοσκόπιο των 300 μέτρων. Η αλλαγή γίνεται πολύ εύκολα και γρήγορα χωρίς τη χρήση εργαλείων.
Με βάση αυτό, η ρύθμιση αυτού του σκοπευτικού συστήματος γίνεται με βολές στα 100 μέτρα και διορθώσεις κατά διεύθυνση και ύψος στο κλισιοσκόπιο. Η ρύθμιση απαιτεί τη χρήση κλειδιού τύπου Allen 2.5mm. Για το ύψος εκτελείται βλέπετε εδώ.
Δεξιόστροφα χαμηλώνει το ύψος και αντίστοιχα, αριστερόστροφα αυξάνεται. Μία πλήρης περιστροφή της βίδας ρύθμισης ύψους αντιστοιχεί σε απόκλιση 11.5 εκατοστών στα 100 μέτρα. Με παρόμοιο τρόπο γίνεται και η ρύθμιση κατά διεύθυνση χρησιμοποιώντας την οριζόντια βίδα ρύθμισης.
Σε αυτή την περίπτωση, δεξιόστροφη φορά μεταφέρει το σημείο βολής δεξιότερα και γυρνώντας τη βίδα ρύθμισης αριστερά μεταφέρεται αριστερά. Η απόκλιση που έχει ένα κλικ αυτής της βίδας αντιστοιχεί σε 3.2 εκατοστά σε απόσταση 100 μέτρων.
Το δεύτερο σκοπευτικό σύστημα του όπλου είναι αυτό της ερυθρής ακίδας που λειτουργεί με ή χωρίς μπαταρία. Βρίσκεται πάνω από τη διόπτρα σκόπευσης με μεγένθυση 1.5x ή 3x και έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά.
Εφόσον υπάρχει επαρκές φυσικό φως ο χειριστής μπορεί να χρησιμοποιήσει το κλείστρο φωτός στο επάνω μέρος του μηχανισμού ώστε να φωτίσει την ερυθρή ακίδα χωρίς τη χρήση ρεύματος από τη μπαταρία. Εδώ φαίνεται πως ανοίγει και πως κλείνει το εν λόγω κλείστρο φωτός.
Και αυτό το σύστημα είναι ρυθμιζόμενο καθ’ ύψος και διεύθυνση. Οι βίδες ρύθμισης του έχουν όλες τις απαραίτητες ενδείξεις όπως βλέπετε παρακάτω.
Η ρύθμιση του γίνεται επίσης στα 100 μέτρα και απαιτεί τη χρήση κλειδιού τύπου Allen 2.5mm αντίστοιχα με το σκοπευτικό σύστημα που είδαμε προηγουμένως.
Τέλος, έχουμε τη ρύθμιση της ενσωματωμένης διόπτρας με μεγένθυση 1.5x ή 3x η οποία απαίτει το ίδιο εργαλείο και γίνεται επίσης με βολές στα 100 μέτρα. Στο πάνω μέρος της (ακριβώς κάτω από το σκοπευτικό ερυθρής ακίδας) έχει τη ρύθμιση καθ’ ύψος.
Όπως φαίνεται, η βίδα έχει μία κλίμακα με μικρά και μεγάλα σημάδια. Κάθε μεγάλο σημάδι αντιστοιχεί σε απόκλιση 2.5 εκατοστών στα 100 μέτρα. Δεξιόστρα μετακινείται προς τα κάτω και αριστερόστροφα προς τα πάνω. Το ίδιο συμβαίνει και με τη ρύθμισης διεύθυνσης με τη διαφορά ότι δεξιόστροφα μετακινείται δεξιά και αριστερόστροφα, αριστερά.
Όπως είδαμε, το HK G36 έχει ένα πολύπλοκο σύστημα σκοπευτικών. Όμως, αν ρυθμιστεί σωστά προσφέρει πολύ μεγάλη ακρίβεια και γρήγορη σκόπευση.
Σκόπευση
Ξεκινώντας από το πιο βασικό σύστημα σκόπευσης η διαδικασία δε διαφέρει από αυτή των υπόλοιπων όπλων της Γερμανικής εταιρίας H&K. Εδώ βλέπουμε πως ακριβώς γίνεται ευθυγράμμιση του στόχαστρου με το κλισιοσκόπιο.
Η ερυθρή ακίδα προσφέρει επίσης πολύ απλό τρόπο σκόπευσης καθώς απαιτεί απλώς την ευθυγράμμιση της ακίδας με το κέντρο του στόχου.
Ωστόσο, η διόπτρα σκόπευσης προσφέρει ένα μεγάλο εύρος υπολογισμών αλλά και μεγένθυση 1.5x ή 3x ανάλογα με το μοντέλο. Η εικόνα που έχει ο σκοπευτής μέσα από τη διόπτρα σκόπευσης είναι η παρακάτω.
Για την καλύτερη κατανόηση του θα χρησιμοποιήσουμε ένα παράδειγμα που προσφέρει το εγχειρίδιο χρήσης του όπλου. Τα χαρακτηριστικά που θα δούμε είναι αριθμημένα στην επόμενη αναπαράσταση.
Και αναλυτικά, αυτά είναι:
- Σημείο σκόπευσης για κινούμενο στόχο από τα αριστερά προς τα δεξία με δεδομένο ότι βρίσκεται στα 200 μέτρα και κινείται με περίπου 16χλμ/ώρα
- Σημείο σκόπευσης για σταθερό στόχο
- Κύκλος που αντιστοιχεί σε ύψος 1.75 μέτρα (ύψος μέσου ανθρώπου) σε απόσταση 200 μέτρων
- Σημείο σκόπευσης για κινούμενο στόχο από τα δεξιά προς τα αριστερά με δεδομένο ότι βρίσκεται στα 200 μέτρα και κινείται με περίπου 16χλμ/ώρα
- Οριζόντια γραμμή για τη σωστή ευθυγράμμιση του όπλου
- Σημείο σκόπευσης στα 400 μέτρα
- Σημείο σκόπευσης στα 600 μέτρα
- Σημείο σκόπευσης στα 800 μέτρα
- Ύψος μέσου ανθρώπου (1.75 μέτρα) στις αποστάσεις που αναγράφονται, δηλαδή 800, 600, 400 και 200 μέτρα
Χάρη σε αυτό το μοντέρνο σύστημα σκόπευσης ο οπλίτης μπορεί γρήγορα να υπολογίσει αποστάσεις και να εκτελέσει βολές ακόμα και στα 800 μέτρα (απόσταση στην οποία πραγματοποιούν βολές σχεδόν αποκλειστικά ελεύθεροι σκοπευτές) με μεγάλη ακρίβεια.
Χρήση στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις
Παρότι το όπλο αυτό δε χρησιμοποείται επισήμως ακόμα από κάποιο μέρος των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, υπάρχουν μονάδες που κατά καιρούς το έχουν χρησιμοποιήσει. Για αυτό το λόγο η χρήση του θεωρείται ακόμα σε δοκιμαστικό επίπεδο.
Βεβαίως, η αποτελεσματικότητα και ο μοντέρνος σχεδιασμός του προσφέρουν πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με το προγενέστερο G3 και έτσι ελπίζουμε σύντομα να υιοθετηθεί και κατ’ επέκταση να αντικαταστήσει τα παλαιότερα G3 στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.